Aktüatörler vanalarla birlikte kullanılan ve kullandıkları enerjiyi mekanik enerjiye dönüştürerek bazı cihaz ve nesnelerin hareket etmesini sağlayan düzeneklerdir. Hemen her alanda kullanılabilen aktüatörler en çok otomasyon sistemleri ve uygulamalarında ve kimya sanayisinde kullanılır. Pnömatik aktüatörler ise hava ve gaz basıncı ile çalışan aktüatörlerdir.
Elektrik ve hidrolik olarak çalışan aktüatörlerden farklıdırlar. Agresif akışkanlar ve patlayıcı maddelerle çalışılan yerlerde tercih edilen bu pnömatik aktüatörler yüksek bir verimlilik ve performans sağlarlar. Sadece kurulum maliyeti açısından biraz daha maliyetli olsalar da hem işletim hem de bakım maliyeti açısından çok daha avantajlıdırlar.
Küresel Vana Nedir?
Kimya sektöründe aktüatörler en çok bazı süreçleri ve işlemleri kontrol etmek için kullanılır. Küresel ve kelebek vanalarla birlikte kullanılan aktüatörler, hangi bağlantı ve hangi akışkanla birlikte kullanılacaklarına göre bir vanaya bağlanır. Paslanmaz çelikten üretilen küresel vanalar, kimya sektöründe en çok kullanılan vana çeşitleri arasındadır. Solvent ve asit gibi akışkanların kullanıldığı yerler küresel vanaların kullanıldığı yelerdir.
Paslanmaz çelik dışında asit gibi maddelerin yıpratamayacağı yerlerde PVC’den üretilen küresel vanalar da kullanılır. Küresel vana, kimya sektöründeki akışkanın cinsine ve kullanılması gereken yerin ölçütlerine göre tercih edilir. Sıcaklık, basınç bilgileri ve de bağlantı özellikleri de bu vananın seçiminde etkilidir. Bütün bunlar göz önünde bulundurularak bir küresel vana seçilir.
Küresel Vanalar Kullanılırken Nelere Dikkat Edilir?
Küresel vanaların kullanımındaki en önemli konulardan birisi akışkanın temizliğidir. Akışkan içerisinde yer alan her türlü yabancı madde bir süre sonra vananın tıkanmasına yol açabilir. Küresel vanaların sızdırmazlık özelliği için kullanılan teflondan üretilen contaların çizilmemesi için de akışkanın temiz olması gereklidir. Contalarda bir çizik olması durumunda vana açılıp kapanırken sorun çıkarabilir. Böyle bir durumda ise servis çağırmanız gerekir. Doğalgaz hatları, kimya sanayi, gıda tesisleri, kâğıt sanayi, ısıtma ve soğutma hatları gibi yerler en çok küresel vana kullanılan alanlardır. Petrokimya sektörü de pnömatik aktüatörlü küresel vananın en çok kullanıldığı yerlerden birisidir. Vananın malzemesi ve özellikleri kullanıldığı sektöre göre değişiklik gösterebilir.